top of page
Writer's pictureSeb from BlkC

Aparat fotograficzny Czajka/Чайка 3, czyli Mewa choć nadal Czajka.



Czajka 3
Чайка/Czajka 3

Witajcie na moim blogu! Dziś chciałbym przybliżyć wam jeden z aparatów, który trafił w moje ręce, choć był w mojej rodzinie od swojego początku gdyż należał do mojego Taty. Aparat Czajka 3, choć w zasadzie czajka po rosyjsku, to nie jest ptak znany w Polsce jako czajka, tylko to nazwa polskiej mewy jest bardzo ciekawym urządzeniem, zaskakującym pod wieloma względami i naprawdę wartym uwagi, dal interesujących się techniką fotograficzną ale też dla praktyków, którzy wykonują zdjęcia, moim zdaniem, doskonale sprawdzi się w fotografii ulicznej, ale o tym za chwilę.


Wstęp

Historia Aparatu Czajka sięga roku 1965, kiedy to zaczął być produkowany w Minsku na Białorusi, w zakładach MMZ - Minsk Mechanical Factory. Miejska legenda mówi, że nazwa aparatu jest związana z pierwszą kobietą w kosmosie Walentyną Tierieszkową, ale ile w tym prawdy to tylko sam MMZ i pierszy sekretarz wiedzą. Dwa pierwsze modele nie miały światłomierza i były do siebie bardzo podobne, jednak to jego trzecia wersja, wprowadzona na rynek w 1971 roku, zyskała szczególne uznanie wśród fotografów. Dodany światłomierz pozwalał w bardzo prosty sposób ustawić prawidłową ekspozycję nawet dla kogoś kto nie był specjalistą. Niestety uznano, że czas B nie będzie już potrzebny. Ale co jest prawdziwym wyróżnikiem tego aparatu i co sprawiło że zyskał taką popularność w latach 70tych ? myślę, że fakt, wykonywania dwukrotnie większej ilości zdjęć na tej samej kliszy, gdy w sklepach brakuje klisz, to zrobienie 72 zdjęć o wymiarach 18x24 mm zamiast 36 było nie lada atutem. Trzeba też przyznać, że samo wykonanie Czajki nie budzi zastrzeżeń, a jej pancerna budowa spokojnie może znaleźć zastosowanie podczas samoobrony.


Чайка/Czajka 3
Panel górny

Ogólny Opis

Aparat Czajka nie należał do wyrafinowanych, tryskających nowoczesnymi rozwiązaniami konstrukcji, ale stanowił bardzo dobry aparat dla przeciętnego Kowalskiego, wyposażony w obiektyw Industar-69 o przysłonie f2.8 do16, ogniskowej 28mm z gwintem M39, oferuje całkiem przyzwoite ostrzenie w całym kadrze, jest całkiem jasny a jego ekwiwalent dla pełnej klatki to 42 mm, co pozwala wykonać przyzwoity portrecik jak i widoczek. Dostępne czasy to 1/30, 1/60, 1/125 i 1/250 sekundy, Mała zwarta konstrukcja z dobrze rozmieszczonymi pokrętłami sprawia że pewnie można go chwycić i łatwo obsługiwać, choć dla mnie minusem jest pokrętło zmiany przysłony, które ciężko poruszyć jeśli ma się krótko obcięte paznokcie.



Чайка/Czajka 3
Wizjer

Znajduje się tam też gniazdo do lampy błyskowej oraz sanki. Obiektyw można wykręcić, i ma standardowy gwint M39, ale tu uwaga, żaden inny obiektyw nie będzie pasował do tego aparatu, z powodu nietypowej odległości ostrzenia na kliszę, czy może odległości gwintu od kliszy, może to być ograniczeniem, no ale nie wymagajmy zbyt wiele. Aparat nie ma dalmierza ale na obiektywie znajduje się pierścień odległości a dość jasny wizjer pokazuje ramkę paralaksy, ułatwiającą kadrowanie. Czajka nie posiada gwintu do zamocowania statywu.


Produkcja i Ewolucja

MMZ - Minsk Mechanical Factory było sercem produkcji tych aparatów, a kolejne wersje były efektem ciągłego doskonalenia i adaptacji do potrzeb fotografów. Mimo że produkcja trwała do roku 1974, aparat nadal cieszy się dużym zainteresowaniem. W czasie produkcji ulegały zmianie detale, jak rodzaj pokręteł naciągu, gdzie pierwsze wersje nie miały dźwigni i były plastikowe, a kolejne już taką wajchę posiadały i były metalowe. Warto podkreślić, że Czajka to jeden z ciekawszych aparatów połówkowych nie tylko rosyjskich i jeśli chcecie spróbować takiej fotografii, to szczerze polecam, tym bardziej, że ich ceny nie są wysokie.


Aparat fotograficzny Czajka 3 - Projekt i Jakość Wykonania

Solidna konstrukcja Aparatu Czajka zapewnia niezawodność nawet po latach użytkowania. Mój osobisty egzemplarz, odziedziczony po ojcu, nadal jest sprawny, choć niestety światłomierz już nie działa ale jest to normalne dla światłomierzy selenowych. Z jakiegoś powodu, nie zeruje się też licznik klatek, będę musiał rozebrać go i sprawdzić.


Чайка/Czajka 3
Obirktyw


Doświadczenia Fotograficzne

Moje doświadczenia z czajką są jak na razie dość skromne, wypróbowałem go w dość nietypowy sposób, chciałem jednocześnie sprawdzić jakie największe ziarno mogę uzyskać z filmu Fomapan 400 zatem naświetlałem go i wywołałem jak film o ISO 1600, i przy zmniejszonej powierzchni klatki ziarno wyszło wręcz gigantyczne w niektórych przypadkach.

Starałem się wykonać zdjęcia w różnych warunkach oświetleniowych i z różnymi czasami, niektóre zdjęcia specjalnie wykonywałem na czasie 1/30 sekundy i w ruchu aby uzyskać rozmycia, szczególnie podczas jazdy w deszczu, bardzo podoba mi się efekt jaki uzyskałem. Inne zdjęcia wykonywałem z dbałością o prawidłowe naświetlenie i dobranie parametrów, pozwoliło mi to uzyskać bardzo poprawne zdjęcia, o dobrej ostrości. Przyznam, że podszedłem do tych zdjęć z pewną nonszalancją, bo nie byłem przekonany, czy aparat działa, czy jest szczelny świetlnie ale kolejny film jaki w nim wypróbuję będzie zdecydowanie mniej ziarnisty i przyłożę się do niego. Obiecuję, że podzielę się efektami.


Moim zdaniem, aparat ten spisze się doskonale w popularnej ostatnio fotografii ulicznej, jest niewielki, cichy a ustawienie przysłony 8 pozwoli uzyskać ostry obraz praktycznie od 1,5 metra do nieskończoności. Ogromnym plusem jest możliwość wykonania 72 zdjęć, choć z drugiej strony, strasznie się dłuży czas do zakończenia filmu i wywołania go. Drugim poziomem na który możemy zabrać naszą Czajkę może być fotografia artystyczna. Gdy poznamy już trochę jej walory ale i ograniczenia i jeśli nam się one spodobają, możemy z powodzeniem eksperymentować z różnymi filmami i różnymi warunkami.


FAQ

  1. Czy Czajka jest odpowiedni dla początkujących fotografów?

  • Pomimo swojej prostoty obsługi, wymaga pewnej wprawy i zrozumienia podstaw fotografii analogowej, przyda się znajomość podstaw jak choćby trójkąta ekspozycji a także świadomość z ograniczeń jakie niesie ta konstrukcja.

  1. Czy można używać innych obiektywów z aparatem Czajka?

  • Niestety, ze względu na nietypową odległość ostrzenia, Czajka nie jest kompatybilny z innymi obiektywami.

  1. Jak Czajka porównuje się do nowoczesnych odpowiedników?

  • Mimo swoich ograniczeń, aparat Czajka nadal ma swoich fanów ze względu na swój charakter i autentyczność. Oczywiście nie wykonamy nim pięknego portretu ze wspaniałą głębią ostrości, bo nie pozwoli nam na to budowa obiektywu, ale to doskonały aparat do street-photo.

  1. Gdzie można znaleźć akcesoria do Aparatu Czajka?

  • Do aparatu tego nie potrzebne są żadne akcesoria, nie potrzebna jest bateria, wystarczy dowolny film i można zachowywać chwile dla przyszłych pokoleń !

 


5 views0 comments

Comments


bottom of page